کد مطلب:31033 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:23

گنجینه پرسمان » اعتقادات

اگر نزد علم ازلي الهي سرنوشت اختياري بشر معلوم است , بدا و تغيير سرنوشت انسانِ درزمان حيات , چگونه با علم ازلي خداوند سازگاري دارد؟ آيا علم ازلي خداوند تغيير مي كند؟

ما دو گونه , سرنوشت و قضا داريم : يكي سرنوشت و قضا حتمي و ديگر غير حتيم . به تعبيرديگر: خداوند متعال در لوح دارد: يكي لوح محفوظ كه آن چه در آن است , تغييرناپذير است و ديگري لوح محو و اثبات كه مقدرات اشخاص و اشيا و جوامع و ملل در آن ثبت است . در لوح محو و اثبات , چيزي ثبت (محكم ) مي گردد يا محو و نابود مي شود, مثلاً نوشته مي شود: عمر فلان شخص پنجاه سال است ; بدين معنا كه مقتضاي حكمت آن است كه عمر او اين مقدار باشد (اگر كاري نكند كه موجب درازي يا كوتاهي عمو او شود,مثلاً اگر صلهء رحم كند عمرش طولاني تر و اگر قطع رحم كند, عمرش كوتاه تر مي شود).

در لوح محو و اثبات يا قضاي غير حتمي صورت مي گيرد, نه در لوح محفوظ كه قابل تغيير و تبديل نيست . تغيير سرنوشت بر اساس سنّت هاي الهي و تغيير و تبدل مقدّرات بر طرق قوانين و سنّت ها است ,مثلاً دعا و آثار آن , صلهء رحم و آثار آن , قطع رحم و آثار آن , صدقه و آثار آن , كه همه از سنّت هاي الهي است ,باعث تغيير سرنوشت مي شود. تغيير سرنوشت بر اساس اين سنّت ها, يك قضا و سنّت الهي است , تا انسان هابه كار خير روي آورند و از كارهاي بد اجتناب كنند. بايد دانست تغيير و تبدل ها در عالم محو و اثبات (لوح محوو اثبات ) منافاتي با علم ازلي الهي ندارد. خداوند مي داند فلان شخص در اثر صلهء رحم كه انجام خواهد داد,عمرش طولاني خواهد بود و يا مي داند در اثر صدقه يا دعا گرفتاري او بر طرف خواهد شد, يا در اثر بي احتياطي و مراعات نكردن قوانين و سنت الهي , پيش از موعد خواهد مرد.

در ازل مقدرات افراد و محو و اثبات ها را مي دانسته , پس در عالم محو و اثبات است و تغييرسرنوشت , منافاتي با علم ازلي الهي ندارد. از اميرالمؤمنين 7نقل شده است : .(1)

از امام صادق 7نقل شده : .(2)

در اين مورد خدا در علم ازلي اش مي دانست بلا و مرگ زودرس از اين شخص , به جهت دادن صدقه دفع خواهد شد و اين تغيير و تبدل در علم ازلي و لايتغير الهي دخالتي ندارد و باعث تغيير و تبدل علم ازلي الهي نمي شود, بكله در عالم محو و اثبات و سرنوشت غير حتمي صورت مي گيرد و در لوح محفوظ و علم ازلي الهي و محو و اثبات صورت نمي گيرد.(3)

(پـاورقي 1.سيد مصطفي حسيني دشتي , معارف و معاريف , ج 3 ص 79 آيهء 39سورهء رعد (13 است .

(پـاورقي 2.همان , به نقل از بحارالانوار, ج 4 ص 95

(پـاورقي 3.با استفاده از معارف و معاريف و تفسير الميزان , ج 11 ص 578